Miskraam – behandeling tot 12 weken zwangerschapsduur

Wanneer je in de eerste periode van je zwangerschap ontdekt dat je kindje is overleden, volgt daarna een miskraam. Soms merk je dit doordat je spontaan buikpijn en bloedverlies krijgt. Het kan ook zijn dat je het hoort tijdens een echo.

Daarna vertelt je zorgverlener welke mogelijkheden er zijn. Hoe nu verder? Hier lees je de drie opties die je kunt bespreken.

Welke keuzes zijn er?

Er zijn drie manieren waarop een miskraam kan verlopen:

1. Afwachten
2. Medicatie
3. Operatie

Welke keuze het beste bij jou past, hangt af van je medische situatie én van wat jij zelf nodig hebt.

Optie 1: Afwachten

Bij afwachten doe je (nog) niets en kijk je of de miskraam vanzelf op gang komt.

• Meestal wacht je ongeveer twee weken. In 60–70% van de gevallen komt de miskraam dan vanzelf op gang.
• Als je langer wilt wachten en er zijn geen complicaties, bespreek dit met je zorgverlener.

Wat kun je verwachten?

• De buikpijn kan heviger zijn dan bij een menstruatie. Neem daarom voldoende pijnstilling, bijvoorbeeld elke 6 uur 1000 mg paracetamol (2 tabletten van 500 mg).
• Het bloedverlies is vaak meer en duurt langer dan je gewend bent. Zorg voor groot maandverband, liefst nachtverband met vleugels.

Wanneer past dit bij jou?
Afwachten kan een goede keuze zijn als je jezelf eerst tijd wilt geven om aan de nieuwe situatie te wennen. Er is geen haast, zolang er geen sprake is van een ontsteking, te veel bloedverlies of een verhoogd risico op complicaties.

Belangrijk om te regelen

• Zorg dat je snel naar het ziekenhuis kunt als je plotseling veel bloed verliest. Denk aan vervoer, iemand die kan rijden en opvang voor eventuele kinderen.
• Als je langer dan 10 weken zwanger bent, je kindje groter is dan 33 mm en je een rhesus-negatieve bloedgroep hebt, kun je anti‑D krijgen.

Optie 2: Medicatie

Je kunt direct voor medicatie kiezen, of nadat je eerst hebt afgewacht.

Hoe werkt het?

• Je krijgt eerst mifepriston. Dit maakt de baarmoedermond zachter en helpt deze te openen.
• Na 24–48 uur neem je misoprostol. Dit zorgt ervoor dat de baarmoeder gaat samentrekken en de zwangerschap naar buiten komt.

Hoe werkt het?

• Je krijgt eerst mifepriston. Dit maakt de baarmoedermond zachter en helpt deze te openen.
• Na 24–48 uur neem je misoprostol. Dit zorgt ervoor dat de baarmoeder gaat samentrekken en de zwangerschap naar buiten komt.

De combinatie van beide medicijnen geeft een kans van 85% op een volledige miskraam (tegenover 58% bij alleen misoprostol).

Belangrijk om te regelen

• Zorg dat je snel naar het ziekenhuis kunt als je plotseling veel bloed verliest.
• Als het thuis niet mogelijk of veilig voelt, bespreek de mogelijkheid om dit in het ziekenhuis te doen.
• Als je langer dan 10 weken zwanger bent, je kindje groter is dan 33 mm en je een rhesus-negatieve bloedgroep hebt, kun je anti‑D krijgen.

Optie 3: Operatie

Een operatie kan nodig zijn:

• bij een ontsteking,
• bij een verhoogd risico op veel bloedverlies,
• als je niet eenvoudig naar het ziekenhuis kunt komen,
• of als eerdere ervaringen maken dat je dit liever kiest.

Ook kan een operatie worden gedaan als afwachten of medicatie niet het gewenste effect hebben gehad.

Hoe verloopt dit?

• Voor de ingreep krijg je misoprostol (onder de tong of in de vagina). Soms ook antibiotica.
• Een operatie geeft de grootste kans op een volledige miskraam. Toch moet 1 op de 20 vrouwen daarna nogmaals geopereerd worden.

Mogelijke risico’s

• Verklevingen in de baarmoeder (vooral bij herhaalde ingrepen of bij een langere zwangerschapsduur).
• Een iets verhoogde kans op vroeggeboorte in een volgende zwangerschap.
• Andere risico’s zijn: doorboring van de baarmoeder, ontsteking, beschadiging van de baarmoedermond of complicaties door de verdoving (ongeveer 5%).
• Als je langer dan 7 weken zwanger bent en een rhesus-negatieve bloedgroep hebt, krijg je anti‑D.

Toekomstige zwangerschappen

Uit onderzoek blijkt dat er geen verschillen zijn tussen de drie opties als het gaat om vruchtbaarheid of de kans op een levend geboren kind in een volgende zwangerschap.

Hoe maak je een keuze die bij jou past?

Iedereen maakt hierin een eigen afweging. Sommigen kiezen liever voor een natuurlijke afloop of willen thuis afscheid nemen. Anderen willen er juist zo snel mogelijk doorheen. Ook de wens om bewust afscheid te nemen kan een rol spelen: dat kan vaak beter bij afwachten of medicatie.

Wat je ook kiest: bespreek je wensen en zorgen met je zorgverlener. Samen kun je kijken welke weg het meest steunend en veilig is voor jou.

Bronnen

Richtlijnen database

NHG standaard

Farmacotherapeutisch kompas

Mevrouw R. Out, msc