Het verlies van één of meerdere baby’s uit een meerlingzwangerschap
Je droom en je werkelijkheid
Als je zwanger bent van een tweeling, drieling of meerling voelt dat vaak als een wonder. Je ziet voor je hoe je kinderen samen zullen opgroeien, elkaar vasthouden en een leven lang verbonden zijn. Maar soms loopt het anders. Soms overlijdt één van je baby’s, soms meerdere, soms allemaal. Dat is hartverscheurend.
Veel ouders vertellen dat ze zich verscheurd voelen: blijdschap en trots om het kindje dat leeft, en intens verdriet om het kindje dat er niet meer is. Beide gevoelens mogen er zijn. Je hoeft niet te kiezen.
Elke zwangerschap en elk verlies is uniek. Toch zijn er een paar situaties die vaker voorkomen bij een meerlingzwangerschap. Misschien herken je jezelf in één van deze verhalen:
Al je baby’s overlijden in de buik. Je draagt je kinderen nog, maar weet dat je afscheid moet nemen. De bevalling komt eraan, en dat vooruitzicht kan onvoorstelbaar zwaar zijn. Soms merk je later dat je toch blij bent dat je je baby’s zelf hebt mogen baren, vasthouden en zien – hoe pijnlijk dat moment ook was.
Eén baby overlijdt. Je draagt een overleden baby én een levend kindje tegelijk. Dat kan verwarrend en emotioneel uitputtend zijn. Medisch gezien is het vaak veilig om de zwangerschap voort te zetten, maar voor jou kan het voelen alsof je voortdurend tussen hoop en verdriet heen en weer geslingerd wordt.
Na de geboorte overlijdt één of meer baby’s. Soms worden baby’s veel te vroeg geboren of zijn ze ernstig ziek. Dan beland je in een periode van intensieve zorg, hoop en angst, die kan eindigen in groot verdriet.
Of je nu een tweeling, drieling of meerling verwachtte: ieder kindje hoort bij jou. Je hart kan tegelijk vol en gebroken zijn – vol liefde voor het kindje dat bij je is en vol gemis om je kindje(s) die je moet missen. Al je kinderen draag je met je mee, in je gedachten en in je herinneringen.
Een meerlingzwangerschap brengt meer risico’s met zich mee dan een eenlingzwangerschap. Daarom word je vaak extra goed gevolgd met echo’s en controles. Toch kan het gebeuren dat er complicaties ontstaan. Hieronder lees je meer over de meest voorkomende medische situaties.
Vroeggeboorte
Bij een meerlingzwangerschap is de kans op vroeggeboorte groter. Dat betekent dat je baby(’s) soms veel eerder geboren worden dan je had gehoopt of verwacht.
Voor 24 weken zwangerschap is de kans op overleving in Nederland heel klein. Soms worden baby’s levend geboren, maar is er medisch gezien geen mogelijkheid om hen te redden.
Tussen 24 en 32 weken is de kans op overleving groter, maar blijven er veel risico’s bestaan, zoals longproblemen, hersenbloedingen of infecties. Sommige baby’s redden het, anderen niet.
Na 32 weken nemen de kansen op overleving verder toe en is de kans op blijvende schade kleiner, al blijft de zorg vaak intensief.
Soms betekent vroeggeboorte dat één van je baby’s overlijdt, terwijl een ander blijft leven. Het kan ook gebeuren dat je uiteindelijk afscheid moet nemen van meerdere of zelfs al je kindjes. Dat vooruitzicht of die werkelijkheid is hartverscheurend en brengt vaak een periode van hoop, angst en intens verdriet met zich mee.
Artsen kijken samen met jou naar de mogelijkheden en geven uitleg over wat dit voor jouw baby(’s) betekent. Je mag altijd vragen stellen en hebt recht op duidelijke informatie over de kansen en risico’s.
Bij een eeneiige tweeling die één placenta deelt, kunnen er bloedvatverbindingen ontstaan. Soms is die uitwisseling niet in balans: de ene baby geeft te veel bloed af (donor), de ander krijgt te veel (ontvanger).
De donor-baby groeit vaak slecht, heeft weinig vruchtwater en kan bloedarmoede krijgen.
De ontvanger-baby krijgt juist te veel bloed, waardoor het hart overbelast kan raken en er te veel vruchtwater ontstaat.
Zonder behandeling kan dit levensbedreigend zijn. Soms overlijdt één van je baby’s, soms zelfs allebei.
Behandeling: Je krijgt intensieve echo-controles. Soms is een laserbehandeling in een gespecialiseerd centrum nodig, waarbij de bloedvatverbindingen in de placenta worden dichtgebrand. Dit gebeurt bijvoorbeeld in het LUMC of Radboudumc. Soms wordt gekozen voor een vroegtijdige bevalling.
TAPS (tweeling anemie-polycytemie sequentie)
TAPS is een variant van TTS. Het bloed stroomt langzaam via heel kleine vaatjes van de ene baby naar de ander.
De donor-baby krijgt bloedarmoede.
De ontvanger-baby krijgt te veel rode bloedcellen, waardoor het bloed stroperig wordt.
Omdat het vruchtwater vaak normaal blijft, is TAPS moeilijker te ontdekken.
Ook hier lopen beide baby’s risico: soms overlijdt één kindje, soms komen ze allebei in gevaar.
Behandeling: Je krijgt echo’s en doppler-onderzoek. Soms zijn bloedtransfusies of een laserbehandeling nodig. In andere gevallen wordt gekozen voor een vroegtijdige bevalling. Meer informatie vind je bij Foetale Therapie LUMC en Radboudumc – TAPS.
Selectieve groeivertraging (sIUGR/sFGR)
Bij sIUGR groeit één baby veel minder goed dan de ander, vaak doordat de placenta ongelijk verdeeld is.
De kleinere baby loopt risico op overlijden.
Ook de grotere baby kan in gevaar komen, bijvoorbeeld door stress of complicaties bij de bevalling.
Soms betekent dit dat je afscheid moet nemen van één kindje, maar het kan ook gebeuren dat beide baby’s overlijden.
Behandeling: Je wordt intensief gevolgd. Soms wordt gekozen voor een vroegtijdige bevalling. In enkele gevallen kan een medische ingreep de bloedtoevoer verbeteren. Meer informatie vind je bij De Gynaecoloog, Foetale Therapie LUMC – sFGR en UZ Gent
Herinneringen maken
Herinneringen zijn van onschatbare waarde. Ze helpen je om je kindje(s) dichtbij te houden, ook als ze er niet meer zijn. Foto’s, hand- en voetafdrukjes, een memorybox of een koesterplekje: het zijn tastbare bewijzen dat je kind er was en altijd bij je hoort.
Misschien weet je op dit moment niet goed waar je moet beginnen. De hulpkaarten kunnen je daarbij ondersteunen, met voorbeelden en suggesties die je op je eigen manier kunt gebruiken.
Praktische steun en begeleiding
Naast verdriet komen er vaak ook praktische vragen. Hoe regel je de uitvaart als je meerdere baby’s moet begraven of cremeren? Hoe zit het met registratie, verlof of kraamzorg? En wat als je nog een kindje in het ziekenhuis hebt liggen?
Op Kennisbank Kindverlies vind je een overzicht van de belangrijkste regelingen en mogelijkheden. Soms helpt het om daarnaast ook te lezen hoe andere organisaties dit beschrijven. Steunpunt Nova en Stille Levens bieden bijvoorbeeld aanvullende informatie en praktische handvatten die steun kunnen geven in deze moeilijke tijd.
Daarnaast kan het waardevol zijn om steun te vinden bij mensen die ervaring hebben met dit verlies. Via ons netwerk van professionals kun je in contact komen met deskundigen die weten wat een meerlingverlies betekent en die je hierin kunnen begeleiden.
Misschien helpt het ook om verhalen van anderen te lezen. Op onze Verhalen van deskundigen en ervaringsdeskundigen delen ouders en professionals hun ervaringen, zodat je herkenning en steun kunt vinden in hun woorden.
En als je zoekt naar houvast in het maken van herinneringen of het nemen van beslissingen, kunnen onze hulpkaarten je daarbij ondersteunen. Ze geven je rustige, praktische ideeën waaruit je kunt kiezen wat bij jou past.
Voor de langere termijn
Een kindje dat verder leeft, groeit op zonder zijn broer of zus. Dat kan later vragen oproepen: “Waarom ik wel en hij niet?” Je zult merken dat verjaardagen, feestdagen en mijlpalen vaak dubbel voelen: feest en gemis tegelijk.
Je mag zelf kiezen hoe je dit vormgeeft: een kaarsje branden, een foto ophangen, een plekje in huis maken of een ritueel op de geboortedag. Alles is goed, zolang het bij jou past.
Ook je andere kinderen kunnen vragen hebben of hun eigen manier zoeken om met het verlies om te gaan. Op de pagina Je andere kinderen na verlies van je baby lees je meer over hoe je hen kunt betrekken, ondersteunen en ruimte geven voor hun gevoelens.
Meer steun vinden
Naast de informatie op deze pagina kun je ook kijken naar ons overzicht van stichtingen en organisaties. Daar vind je organisaties die praktische steun, lotgenotencontact of tastbare herinneringen bieden.
Een voorbeeld is Tweelingengeltjes, een lotgenotengroep speciaal voor ouders die één of meerdere kindjes van hun tweeling of meerling verloren.
We hebben er alles aan gedaan om de juiste en meest actuele bronnen weer te geven. Mocht je toch een fout of onvolledigheid ontdekken, laat het ons weten zodat we dit kunnen corrigeren.
Ze kijkt me aan. Haar ogen zijn dof, haar schouders hangen. Ze zegt: Tot op heden heb ik mijn manager niet gezien of gesproken. Ik heb wel bloemen gehad en krijg af en toe een kaart… maar dat is het….
Dit kinderboek gaat over Juul. Juul zit in een rolstoel en heeft een spierziekte.Dat zij in een ” stoel met wielen” zit is nieuw voor de kinderen in de klas. Het boek verteld de eerste dag op school.Humor, nieuwsgierigheid en…