Kindverlies raakt niet alleen ouders. Ook broers en zussen — de ooms en tantes — verliezen een neefje of nichtje, een toekomstbeeld, een plek in het gezin. Toch blijft hun verdriet vaak onzichtbaar. In deze blog deel ik hoe het verlies van onze kinderen de relatie met mijn zus en schoonzus veranderde. Over stilte, schuldgevoel, machteloosheid — en hoe we elkaar langzaam weer vonden.
Toen wij onze kinderen verloren, merkten we dat onze broers en zussen daags na het overlijden aanwezig waren. Ze hielpen met praktische zaken, regelden dingen, waren dichtbij. Maar na de uitvaart veranderde het contact. Mijn schoonzus en zwager lieten niets meer van zich horen. Mijn zus en zwager nodigden ons juist uit voor uitjes, probeerden ons over te halen om ‘leuke dingen’ te doen.
Wanneer we met mijn zus en zwager op pad gingen, werd er met geen enkel woord gerept over onze kinderen. Er werd overheen gesproken. We kregen adviezen over hoe we ons leven weer konden en moesten oppakken. Allemaal met de beste intentie, maar het voelde voor ons alsof we zwolgen in verdriet — en zij eroverheen sprongen.
Als we contact opnamen met mijn schoonzus en zwager om elkaar te zien, werd er angstvallig gereageerd. Er kwam geen initiatief. En als we elkaar dan zagen, werd er met geen woord gerept over onze kinderen. Het onderwerp leek onbespreekbaar. Wij verzuimden ook om het gesprek aan te gaan. Ik vond er van alles van, maar maakte dit nooit kenbaar. Ook vroeg ik nooit wat het verlies met hen deed.
Onlangs sprak ik met mijn schoonzus voor het eerst over die periode. Ze vertelde dat ze enkele blogs had gelezen en dat het haar nog steeds zo raakte. Voor het eerst hoorde ik wat het verlies van onze kindjes met haar had gedaan. Ze vertelde dat ze zich nog nooit zo machteloos had gevoeld. Dat ze ons niet onder de ogen durfde te komen. Bang om ons te kwetsen, maar ook uit schuldgevoel. Zij had namelijk wel gezonde kinderen. En hoe pijnlijk moest het wel niet voor ons zijn om geconfronteerd te worden met haar en haar kinderen…
Mijn zus daarentegen vertelde mij op een gegeven moment hoe het voor haar was. Het verdriet van ons en van pappa en mamma was zo overweldigend dat ze er alles aan wilde doen om ons weer gelukkig te maken. Door leuke dingen te doen, hoopte ze dat we ons beter zouden gaan voelen. Ook hier speelde machteloosheid. Wat ze ook deed, ze kon het verdriet niet wegnemen. En luisteren naar ons verhaal — dat deed te veel pijn.
Nadat wij onze kinderen hadden verloren, vond ik het heel lastig om het ‘geluk’ van mijn schoonzus en zwager te zien. Ik was jaloers op hun gezin. Wilde dit ook. En ondanks dat ik ook genoot van hun geluk, wilde ik er niet mee geconfronteerd worden. Toen ik in verwachting was van onze jongste, ebden die gevoelens weg. En kon ik weer met mijn volle hart genieten van het samenzijn.
Omdat mijn jaloerse gevoelens geen afgunst waren, voelde ik mij niet schuldig. Wel voelde ik mij schuldig voor het feit dat ik het contact uit de weg ging.
Wat hielp bij ons? Het gesprek. Niet perfect. Niet makkelijk. Maar wel echt. We deelden wat er was. De pijn. De schuld. De afstand. En langzaam vonden we elkaar terug.
Rouw verandert relaties. Soms schuurt het, soms valt het stil. Maar als er ruimte komt voor wederzijds luisteren — ook naar het ongemak, ook naar de schuld — kan er iets ontstaan. Een nieuwe vorm van contact. Met meer mildheid. Meer eerlijkheid. Meer begrip
Ze kijkt me aan. Haar ogen zijn dof, haar schouders hangen. Ze zegt: Tot op heden heb ik mijn manager niet gezien of gesproken. Ik heb wel bloemen gehad en krijg af en toe een kaart… maar dat is het….
Dit kinderboek gaat over Juul. Juul zit in een rolstoel en heeft een spierziekte.Dat zij in een ” stoel met wielen” zit is nieuw voor de kinderen in de klas. Het boek verteld de eerste dag op school.Humor, nieuwsgierigheid en…
