Medische complicaties bij een meerlingzwangerschap

Als je zwanger bent van een meerling, leef je vaak tussen hoop en zorgen. Je weet dat er meer risico’s zijn dan bij een zwangerschap van één baby, en daarom krijg je meestal extra echo’s en controles. Toch kan het gebeuren dat er complicaties ontstaan die je wereld op zijn kop zetten. Dat geeft niet alleen spanning en onzekerheid, maar ook de reële angst dat één of meerdere van je kinderen het niet zullen overleven.

Het is belangrijk om te weten dat je hier niet alleen in staat. Artsen en verpleegkundigen volgen je zwangerschap nauwkeurig en bespreken met jou welke stappen nodig zijn. Toch kan de medische taal soms ingewikkeld zijn en de keuzes die je moet maken zwaar en verwarrend. Daarom leggen we hieronder de meest voorkomende complicaties uit in eenvoudige woorden.

Tweelingtransfusiesyndroom (TTS)

Als je een eeneiige tweeling verwacht die samen één placenta deelt, kunnen er bloedvatverbindingen ontstaan. Soms is die uitwisseling niet in balans: de ene baby geeft te veel bloed af (de donor), terwijl de andere baby juist te veel bloed ontvangt (de ontvanger).

• Je donor-baby krijgt te weinig bloed en voedingsstoffen, groeit vaak slecht en heeft weinig vruchtwater.
• Je ontvanger-baby krijgt juist te veel bloed. Daardoor moet het hart veel harder werken om dit rond te pompen, wat kan leiden tot hartfalen of vochtophoping. Ook produceert je baby meer urine, waardoor er te veel vruchtwater ontstaat. Dat kan voor jou als moeder extra risico’s geven, zoals vroegtijdig gebroken vliezen of een te vroege bevalling.
• Zonder behandeling kan dit levensbedreigend zijn. Soms overlijdt één van je baby’s, soms zelfs allebei.

Wat kan er gebeuren? Je krijgt strikte echo-controles. Bij ernstige vormen kan een laserbehandeling in een gespecialiseerd centrum, zoals het LUMC nodig zijn. Hierbij worden de bloedvatverbindingen in de placenta dicht gebrand. Soms wordt gekozen voor een vroegtijdige bevalling.

TAPS (tweeling anemie-polycytemie sequentie)

TAPS lijkt op TTS, maar de bloeduitwisseling verloopt via hele kleine vaatjes en is daardoor minder zichtbaar en daardoor ook moeilijker te ontdekken. Het bloed stroomt via hele kleine vaatjes van de ene baby naar de ander.

• De donor-baby krijgt langzaam bloedarmoede.
• De ontvanger-baby krijgt juist te veel rode bloedcellen. Daardoor wordt het bloed dikker en stroperiger. Het hart moet harder werken om dit rond te pompen, de doorstroming naar organen wordt moeilijker en er is meer kans op stolsels. Dit kan levensbedreigend zijn.
• Omdat het vruchtwater vaak normaal blijft, is TAPS moeilijker te ontdekken.

Wat kan er gebeuren? Je wordt intensief gevolgd met echo’s en doppler-onderzoek. Soms zijn bloedtransfusies of wisseltransfusies nodig. In ernstige gevallen kan een laserbehandeling of een vroegtijdige bevalling nodig zijn. Meer informatie vind je bij Foetale Therapie LUMC en Radboudumc – TAPS.

Selectieve groeivertraging (sIUGR)

Bij selectieve intra-uteriene groeivertraging (sIUGR) groeit één baby in de buik veel minder goed dan de ander. Dit komt vaak doordat de placenta ongelijk verdeeld is: de ene baby krijgt meer voedingsstoffen en zuurstof dan de ander.

• De kleinere baby loopt risico om te overlijden, omdat er te weinig voedingsstoffen en zuurstof beschikbaar zijn om goed te groeien.
• Ook de grotere baby kan in gevaar komen. Als de kleinere baby overlijdt, kan dat via de gedeelde placenta direct gevolgen hebben, zoals een plotselinge bloeddrukdaling of zuurstoftekort. Daarnaast kan de stress van een ongelijk verdeelde placenta of een vroegtijdige bevalling ook de grotere baby bedreigen.
• Voor de zwangerschap als geheel betekent dit vaak moeilijke keuzes: doorgaan en hopen dat beide kinderen het redden, of ingrijpen om de kansen van (één van) de kinderen te vergroten. Soms leidt dit tot een vroegtijdige bevalling, met alle risico’s van vroeggeboorte.

Wat kan er gebeuren? Je krijgt intensieve echo-controles. Soms wordt gekozen voor een vroegtijdige bevalling. In enkele gevallen kan een medische ingreep de bloedtoevoer verbeteren. Meer informatie vind je bij Foetale Therapie LUMC – sFGR, UZ Gent en De Gynaecoloog.

Wat dit betekent voor jou

Deze complicaties brengen vaak een periode van grote onzekerheid met zich mee. Je kunt je machteloos voelen: je wilt al je kinderen beschermen, maar soms moet je kiezen voor de behandeling die de meeste kans geeft op overleving. Dat kan voelen alsof je één kind opgeeft voor het andere. Het is belangrijk om te weten dat je deze keuzes nooit alleen hoeft te maken. Artsen, verpleegkundigen en maatschappelijk werkers begeleiden je stap voor stap.

Wat kun je zelf doen in deze periode?

Een meerlingzwangerschap met complicaties kan overweldigend voelen. Je hebt vaak weinig invloed op wat er medisch gebeurt, maar er zijn wel dingen die je kunnen helpen om deze periode iets dragelijker te maken:

• Stel je vragen – Schrijf ze op en neem ze mee naar je afspraken. Geen vraag is te klein of te veel.
• Vraag om uitleg in gewone taal – Geef aan als je iets niet begrijpt. Artsen en verpleegkundigen nemen graag de tijd om het uit te leggen.
• Neem iemand mee – Een partner, familielid of vriend kan je helpen luisteren, onthouden en je steunen tijdens gesprekken.
• Zoek steun buiten het ziekenhuis – Een maatschappelijk werker, psycholoog of geestelijk verzorger kan je helpen omgaan met de emoties en keuzes die op je afkomen.
• Gun jezelf rustmomenten – Ook kleine momenten van ademhalen, wandelen of schrijven kunnen je helpen spanning te verlichten.

Hulp en steun vinden

De keuzes en zorgen die bij deze complicaties komen kijken, zijn zwaar. Het is belangrijk om te weten dat je dit niet alleen hoeft te beslissen. Artsen, verpleegkundigen en maatschappelijk werkers begeleiden je stap voor stap en denken met je mee.

Naast je arts en verloskundige kun je terecht bij:

• Verpleegkundigen en maatschappelijk werkers in het ziekenhuis – zij zijn er om je te begeleiden, ook emotioneel.
• Psychologen of rouw- en verliesbegeleiders – zij kunnen je helpen omgaan met angst, verdriet en moeilijke keuzes.
• Lotgenotenorganisaties zoals Care4Neo – hier vind je herkenning en steun van andere ouders.
• Ons netwerk van professionals – via de Kennisbank Kindverlies kun je in contact komen met deskundigen die ervaring hebben met meerlingverlies en die je stap voor stap kunnen begeleiden.

Meer lezen en verdiepen

• Brochure Stille Levens – Voor ouders van een meerling
• Care4Neo – Wat als één of meer kinderen van een meerling overlijdt?
• Steunpunt Nova – Meerlingen
• Kennisbank Kindverlies – Boekenlijst
• Isala – Meerlingenzwangerschap
• Radboudumc – Tweeling of meerlingzwangerschap

Het lezen over medische complicaties kan zwaar en confronterend zijn. Misschien herken je jezelf in deze situaties omdat je je kind(eren) al hebt verloren, of misschien ben je nu zwanger en zoek je houvast in de onzekerheid. Wat jouw situatie ook is: je hoeft dit niet alleen te dragen. Op de kennisbank vind je naast medische informatie ook praktische steun, hulpkaarten en verhalen van andere ouders. En via ons overzicht van organisaties en stichtingen kun je ontdekken waar je extra steun en begeleiding kunt vinden.

Bronnen

Care4Neo. (z.d.). Wat als één of meer kinderen van een meerling overlijdt? Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.care4neo.nl/zwangerschapscomplicaties-detailpagina/2024/10/29?weblog-postTitle=wat-als-een-of-meer-kinderen-van-een-meerling-overlijdt

De Gynaecoloog. (z.d.). Tweeling- of meerlingzwangerschap. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.degynaecoloog.nl/onderwerpen/thuisarts-nl15225/

Isala. (z.d.). Meerlingenzwangerschap. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.isala.nl/patientenfolders/5590-meerlingenzwangerschap/

Kennisbank Kindverlies. (z.d.). Boekenlijst. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://kennisbankkindverlies.nl/boekenlijst/

Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). (z.d.). Tweelingtransfusiesyndroom (TTS). Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.lumc.nl/afdelingen/verloskunde/ziektes-en-aandoeningen/tweelingtransfusiesyndroom-tts/

LUMC – Foetale Therapie. (z.d.). sFGR (selectieve groeivertraging). Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.foetaletherapie.nl/sfgr

LUMC – Foetale Therapie. (z.d.). TAPS (tweeling anemie-polycytemie sequentie). Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.foetaletherapie.nl/tweeling-anemie-polyctemie-sequentie

Radboudumc. (z.d.). Tweeling of meerlingzwangerschap: Wat is de prognose? Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/t/tweeling-of-meerlingzwangerschap/wat-is-de-prognose

Steunpunt Nova. (z.d.). Meerlingen. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://steunpuntnova.nl/ouders/meerlingen/

Stille Levens. (z.d.). Brochure: Voor ouders van een meerling. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.stillelevens.nl/wp-content/uploads/53238_Brochure_Voor_ouders_van_een_meerling.pdf

Universitair Ziekenhuis Gent (UZ Gent). (z.d.). Weetjes over meerlingen. Geraadpleegd op 30 oktober 2025, van https://www.uzgent.be/nl/patient/zoek-een-arts-of-dienst/vrouwenkliniek/oost-vlaams-meerlingenregister/weetjes-over-meerlingen

We hebben er alles aan gedaan om de juiste en meest actuele bronnen weer te geven. Mocht je toch een fout of onvolledigheid ontdekken, laat het ons weten zodat we dit kunnen corrigeren.