Wanneer een kind overlijdt, of het nu gaat om een ongeboren baby, een jong kind, een puber of een volwassen zoon of dochter, het verlies raakt niet alleen de ouders. Ook jij – als grootouder, schoonouder, broer of zus van de ouder, oom of tante, broer of zus van het overleden kind, collega, werkgever, leerkracht of trainer – voelt dit verlies. Misschien herken je jezelf in het stille verdriet, misschien merk je dat je rol minder zichtbaar is. Toch doet het er allemaal toe.
Je verliest je kleinkind én je ziet je eigen kind lijden. Dat dubbele verdriet kan zwaar zijn. Of het nu gaat om een ongeboren kleinkind, een baby, een puber of een volwassen kleinkind: jij hebt herinneringen, verwachtingen en dromen die wegvallen. Soms lijkt het alsof jouw pijn minder aandacht krijgt, omdat de focus vooral bij de ouders ligt. Toch doet jouw verdriet er ook toe. Het helpt als iemand jou vraagt hoe het met je gaat, en erkent dat je niet alleen grootouder bent, maar ook ouder van een rouwend kind.
Lees hier meer over rouwen als grootouder
Je verliest een neefje of nichtje en je ziet je broer of zus worstelen. Dat kan gaan om een ongeboren kindje, een baby of een volwassen kind. Misschien voel je je machteloos, omdat je niet weet hoe je kunt helpen. Tegelijkertijd heb je zelf verdriet om het kind dat er niet meer is. Het kan lastig zijn om ruimte te vinden voor jouw gevoelens, terwijl je ook steun wilt geven. Toch mag jij ook rouwen en jouw plek innemen in dit verlies.
Lees hier meer over rouwen als oom of tante.
Als je broer of zus overlijdt, verandert er veel in jouw leven – ongeacht je leeftijd. Als kind kun je je verdriet soms wegstoppen in spel of druk gedrag. Als puber merk je misschien dat je boos wordt, je terugtrekt of dat school ineens heel moeilijk voelt. En ook als volwassene kan het verlies van je broer of zus je diep raken: jullie deelden een levenslange band, herinneringen en plannen die nu wegvallen.
Ook bij een miskraam of stilgeboorte kun jij geraakt zijn, omdat je een broer of zus mist die er nooit zal zijn. Wat je leeftijd ook is, jij hebt houvast nodig: structuur, aandacht en iemand die je gevoelens serieus neemt. Het helpt als je betrokken wordt bij rituelen en als er ruimte is om jouw herinneringen te delen. Jij mag laten zien dat dit pijn doet, en dat jouw verdriet er ook toe doet.
Lees hier meer over rouwen als broer of zus.
Je ziet hoe een ouder in je team worstelt. Of het nu gaat om het verlies van een ongeboren baby, een jong kind of een volwassen zoon of dochter: de impact op de ouder is groot en blijvend. Misschien voel je je machteloos, omdat je niet weet wat je kunt zeggen of doen. Toch kun jij verschil maken door ruimte te geven, een kaart te sturen of het gesprek open te houden. Het helpt als je erkent dat rouw niet na een paar weken voorbij is, maar dat het blijvend deel uitmaakt van iemands leven.
Lees hier meer over rouw op de werkvloer.
Als een leerling overlijdt, rouw je mee. Dat kan een kind in je klas zijn, een puber op de middelbare school of zelfs een student in het vervolgonderwijs. Je vraagt je misschien af hoe je dit bespreekbaar maakt, of hoe je de ouders kunt steunen. Als je lesgeeft aan een broer of zus, kun jij steun bieden door alert te zijn en ruimte te geven. Soms is het al genoeg om te laten merken dat je het kind ziet en dat je begrijpt dat school niet altijd voorop staat.
Lees hier meer over rouw in de klas.
Je ziet kinderen en jongeren wekelijks en bent belangrijk in hun leven. Misschien merk je dat een kind stil wordt, of juist drukker. Als jij het verlies erkent en een veilige plek biedt, voelt het kind zich gesteund. Dat geldt ook voor broers en zussen die achterblijven na het verlies van een baby, een jong kind of een oudere broer of zus. Het kan helpen om samen kleine rituelen te maken of gewoon te vragen hoe het gaat. Jouw rol kan meer betekenen dan je denkt.
Lees hier meer over rouw bij sport en verenigingen.
Iedere rol heeft zijn eigen verdriet. Jij mag voelen wat dit verlies met je doet. Door elkaar te erkennen en steun te geven, ontstaat ruimte voor gezamenlijke rouw en verbondenheid.
Misschien herken je jezelf in één van de rollen die hierboven beschreven staan. Iedere situatie vraagt om eigen steun en erkenning. In de artikelen hieronder vind je meer verdieping: verhalen, praktische tips en herkenbare voorbeelden die jou kunnen helpen om je plek in het verdriet beter te begrijpen.
Gevoelens van machteloosheid, woede, ontreddering. Een onvervulde kinderwens, een miskraam, een overleden (klein)kind of een kind dat afhankelijk zal zijn van de zorg van anderen. (Groot)ouders die dit meemaken kennen het gevoel. Onbegrip van je omgeving. ‘Gelukkig heb je nog…
De TOP2000 wordt bijna elk jaar afgesloten met Bohemian Rhapsody van Queen. Elk jaar kijk en luister ik naar deze Lijst der lijsten, vul ik mijn eigen lijstje in en bezoek ik minstens één keer het TOP2000 café. Het was een vast ritueel geworden—een manier om het jaar…
