Als rouw op de werkvloer voelbaar is

Soms hangt er een stille rouwsluier over de werkvloer. Het gemis is groot, maar er wordt weinig over gesproken.

Toen journalist Nancy Ubert mij benaderde voor een artikel over rouw op de werkvloer, wist ik meteen dat ik mijn verhaal wilde delen. Zij zocht mensen die een groot verlies hadden meegemaakt en wilde weten hoe de terugkeer naar werk was verlopen.

Haar oproep kwam naar aanleiding van de petitie van Marrit van Exel, die haar man en dochter verloor en pleitte voor rouwverlof bij ingrijpend verlies. Op 23 november 2021 werd deze petitie aangeboden in de Tweede Kamer.

Een boeket bloemen — en verder niets

Na het overlijden van mijn eerste kindje ontving ik een boeket bloemen van mijn werkgever. Verder bleef het stil. Geen telefoontje, geen steun.

Een week na de uitvaart belde ik mijn manager om hem bij te praten. Maar hij vroeg niet hoe het met mij ging. Zijn enige vraag was wanneer ik weer aan het werk zou komen.

Een koude ontvangst

Op mijn eerste werkdag had ik een gesprek gepland met mijn manager en daarna met het team. Maar bij aankomst vertelde mijn manager terloops dat ons gesprek niet doorging. Hij had iets anders te doen. “Laat je maar even bijpraten en begin dan gewoon weer,” zei hij.

Ik liep verward naar de afdeling. Niemand wist dat ik die dag zou starten. Er was geen moment van erkenning, geen ruimte om even te landen. Ik voelde me verloren en eenzaam.

Werken met verdriet

De dagen gingen voorbij, maar werken bleek zwaar. Concentreren lukte nauwelijks en het verdriet overviel me vaak. Mijn manager toonde geen interesse in hoe het met mij ging. Mijn collega’s waren wel betrokken, maar hadden simpelweg geen tijd om mij echt te ondersteunen.

Weken later vroeg mijn manager voor het eerst: “Hoe gaat het?” Ik begon te vertellen, maar hij kapte mij direct af. Het enige dat hem interesseerde was wanneer ik weer volledig zou werken—want mijn afwezigheid was een belasting voor het team.

Toen ik aangaf dat ik al fulltime werkte, maar moeite had met functioneren, reageerde hij kort: “Dat klopt, je functioneert niet. Je hebt het aan je collega’s te danken dat je contract is verlengd.”

Nog een verlies — nog minder steun

Een jaar later verloor ik mijn zoon. De dag na de uitvaart belde mijn manager opnieuw. Niet om steun te bieden, maar om te zeggen dat ik tot het einde van mijn contract niet meer welkom was op het werk.

De totale afwezigheid van steun en begrip op het werk maakte het verlies van mijn kinderen nog ingrijpender. Zodanig dat ik uiteindelijk ziek uit dienst ging en in de WIA belandde.

Gelukkig kan het ook anders

Gelukkig ken ik ook ouders die wél steun kregen van hun werkgever. Die de tijd kregen om te rouwen, zonder schuldgevoelens. Die stap voor stap geholpen werden bij hun werkhervatting.

Ik begrijp dat het voor werkgevers en collega’s lastig kan zijn om iemand te steunen die in diepe rouw is. Ieder mens verwerkt verlies op een eigen manier. Maar juist daarom is het belangrijk dat er ruimte en begrip is.

Werk kan structuur geven en helpen bij het rouwproces. Collega’s zijn vaak een groot deel van je dagelijks leven. Daarom zou er meer aandacht moeten zijn voor rouw op de werkvloer—zowel voor de werkgever als de medewerker.

Tips voor werkgevers

Hier zijn enkele praktische tips:

Neem contact op met je medewerker – Een bezoek of een telefoontje kan veel betekenen. Vraag of je welkom bent bij de condoleance of uitvaart.
Bied praktische hulp – Informeer collega’s, klanten en andere betrokkenen over de situatie.
Geef een rustige werkhervatting – Voorkom dat de medewerker direct in een grote groep belandt. Begin met een persoonlijk gesprek en begeleid hem of haar naar het team.
Pas het takenpakket aan – Geef ruimte om tijdelijk minder belastende taken te doen.
Laat je medewerker ‘onder de radar’ werken – Later beginnen na een slechte nacht, naar huis gaan bij overweldigend verdriet. Kleine aanpassingen maken een groot verschil.
Geef je medewerker de ruimte om het verlies in zijn leven te verweven – De ruimte voelen om te rouwen zorgt er vaak voor dat je werknemer sneller weer volledig aan het werk is.

Deze inzichten werden onderdeel van een reportage in het NHD op 2 november 2021.

Nog even dit

Wat is nu de status van rouwverlof in Nederland?

Op dit moment is er nog geen wettelijk rouwverlof. Er wordt wel over gesproken, en verschillende politieke partijen erkennen dat rouwverlof nodig is. Maar een vaste regeling is er nog niet.

Dat betekent dat rouwende werknemers afhankelijk blijven van de goodwill van hun werkgever. Sommigen krijgen begrip, anderen moeten zich zo snel mogelijk weer aanpassen. En dat terwijl rouw een diepe impact heeft, niet alleen op het persoonlijke leven, maar ook op het functioneren op de werkvloer.

Waarom is rouwverlof zo belangrijk?

Werk kan structuur bieden, maar alleen als er ruimte is voor het verdriet. Een vast rouwverlof zou zorgen voor:

Tijd om te verwerken – Een periode waarin je niet hoeft te presteren, maar mag rouwen zoals jij dat nodig hebt.
Voorkomen van uitval – Veel rouwende werknemers krijgen te maken met burn-outklachten omdat ze te snel weer aan het werk moeten.
Meer begrip op de werkvloer – Een wettelijke regeling maakt rouw makkelijker bespreekbaar en voorkomt dat rouwenden zich buitengesloten voelen.

Hoe verder?

Marrit van Exel blijft zich inzetten voor rouwverlof. Onlangs heeft ze opnieuw een manifest aangeboden aan de Tweede Kamer om aandacht te vragen voor de noodzaak hiervan. De gesprekken gaan door, maar het is nog onzeker of er op korte termijn een wetswijziging komt.

Wil je meer weten over de petitie en de laatste ontwikkelingen? Volg het nieuws via relevante bronnen zoals RTL Nieuws of NPO Radio 1.

Bronvermelding

Hier zijn enkele relevante bronnen over de status van wettelijk rouwverlof in Nederland:

We hebben er alles aan gedaan om de juiste bronnen te achterhalen. Mocht je menen rechten te hebben op stukken die wij heb gepubliceerd, neem dan contact met ons op, dan regelen we het alsnog.